ABD için karar anı hiç olmadığı kadar yakın. Amerikalı seçmenler, seçim günü geldiğinde başkanlık koltuğunu teslim etmek için Demokrat Başkan Yardımcısı Kamala Harris ile Cumhuriyetçi Donald Trump arasında net bir seçim yapmak zorunda kalacak.
ABD seçimlerine iki gün kala, adayların durdukları noktalar ve politikalarındaki farklılıklara bir göz atalım.
ÜLKE TARİHİNİN EN TARTIŞMALI SEÇİMİ
Amerikalı seçmenler için başkanlık yarışında belirleyici an geldi. Demokrat Başkan Yardımcısı Kamala Harris ile Cumhuriyetçi Donald Trump arasındaki çekişmeli yarış, iki gün içinde sona erecek.
Bu iki aday arasındaki yarış, ülkenin tarihindeki en rekabetçi seçimlerden biri olarak görülüyor.
ABD seçimlerine iki gün kala, adayların durdukları noktalar ve politikalarındaki farklılıklara bir göz atalım.
ENFLASYON
ABD’li seçmenler için en belirleyici faktörlerden biri ekonomi. Harris, seçildiği takdirde önceliğinin çalışan aileler için gıda ve konut maliyetlerini azaltmak olacağını söyledi.
Marketlerde fiyat artışını yasaklamayı, ilk kez ev sahibi olacaklara yardım etmeyi, konut arzını artırmayı ve asgari ücreti yükseltmeyi vaat ediyor.
COVID VE UKRAYNA’NIN ENFLASYON ÜZERİNDEKİ ETKİSİ
Biden başkanlığı döneminde, COVID sonrası tedarik sorunları ve Ukrayna savaşı nedeniyle enflasyon birçok Batı ülkesinde olduğu gibi hızla yükseldi.
Trump da “enflasyonu sona erdirme ve Amerika’yı tekrar erişilebilir kılma” sözü verdi. Eski başkan, daha fazla petrol çıkarımının enerji maliyetlerini düşüreceğini belirtti.
Ayrıca düşük faiz oranları vaat ediyor ve belgelenmemiş göçmenlerin sınır dışı edilmesinin konut üzerindeki baskıyı hafifleteceğini söylüyor.
Ekonomistler, ithalata daha yüksek vergiler getirme vaadinin fiyatları artırabileceği konusunda uyarıyor.
VERGİLER
Harris, büyük işletmelerin ve yıllık 400.000 dolar kazanan Amerikalıların vergilerini artırmak istiyor.
Ancak, çocuk vergi kredilerini genişletmek gibi ailelerin vergi yükünü hafifletecek bir dizi önlem de açıkladı.
Trump ise trilyon dolarlık bir vergi indirimi serisi öneriyor ve 2017’deki büyük ölçüde zenginlere yarar sağlayan indirimlerin uzatılmasını planlıyor. Bu kesintilerin daha yüksek büyüme ve ithalata yönelik vergilerle finanse edileceğini söylüyor.
Analistler, her iki vergi planının da bütçe açığını artıracağını ancak Trump’ın planının daha büyük bir açık yaratacağını belirtiyor.
KÜRTAJ
Harris, kampanyasında kürtaj haklarını merkezi bir konu haline getirdi ve üreme haklarını ülke çapında garanti altına alacak yasalar için destek veriyor.
Trump ise kürtaj konusunda tutarlı bir mesaj bulmakta zorlanıyor. Başkanlığı sırasında atadığı üç Yüksek Mahkeme yargıcı, 1973’te anayasal kürtaj hakkını tanıyan Roe v. Wade kararının iptalinde önemli bir rol oynadı.
GÖÇMENLİK
Harris, güney sınır krizinin temel nedenleriyle ilgilenmekle görevlendirildi ve kuzeye akışı durdurmaya yönelik bölgesel yatırımlar için özel sermaye ile milyarlarca dolar topladı.
2023 yılı sonunda Meksika’dan ABD topraklarına rekor sayıda insan geçti ancak bu rakamlar o zamandan beri azaldı.
Trump, sınırı kapatma ve bir duvar inşa etme sözü verdi. Harris’in desteklediği zorlu, iki partili bir göçmenlik yasa tasarısını reddetmesi için Cumhuriyetçilere çağrıda bulundu. Harris, seçildiği takdirde bu anlaşmayı yeniden canlandıracağını söyledi.
Ayrıca ABD tarihindeki en büyük yasa dışı göçmen sınır dışı etme vaadinde bulundu. Uzmanlar, bunun yasal zorluklarla karşılaşacağını söylüyor.
DIŞ POLİTİKA
Harris, Ukrayna’ya “gerekirse sınırsız destek” verme sözü verdi. Seçilirse, ABD’nin değil Çin’in “21. yüzyıl rekabetini kazanmasını” sağlayacağını da taahhüt etti.
Uzun süredir İsrail ve Filistinliler arasında iki devletli bir çözüm savunucusu olan Harris, Gazze’deki savaşın sona ermesini talep etti.
Trump, izole bir dış politika izledi ve ABD’nin diğer dünya çatışmalarından uzak durmasını istiyor. Demokratlar, bu hareketin Putin’i cesaretlendireceğini düşünüyor.
Ancak Trump, Rusya ile müzakere yoluyla Ukrayna’daki savaşı 24 saat içinde sona erdirebileceğini iddia ediyor.
Trump, kendisini İsrail’in güçlü bir destekçisi olarak konumlandırdı, ancak Gazze’deki savaşı nasıl sona erdireceği konusunda pek bir şey söylemedi.
SİLAHLAR
Harris, silah şiddetini önlemeyi temel bir taahhüt haline getirdi ve yardımcısı Tim Walz ile birlikte sıkı yasalar savunuyor.
Ancak geçmiş kontrollerini genişletmek veya saldırı silahlarını yasaklamak Kongre’nin desteğini gerektirecek.
Trump ise silah taşıma hakkının güçlü bir savunucusu olarak konumlandı. Mayıs ayında Ulusal Tüfek Derneği’ne yaptığı bir konuşmada, onları en iyi dostu olarak nitelendirdi.
KAYNAK
https://tr.euronews.com/2024/11/03/abdliler-secim-bahislerine-123-milyon-dolar-yatirdi