AKP hükümetinin sanık sandalyesine oturtulduğu ve yargılandığı Turkey Tribunal bu sabah Cenevre’de başladı.
Belçika’da kayıtlı, kar amacı gütmeyen bir insan hakları kuruluşu olan Turkey Tribunal, Pazartesi günü Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve hükümetinin Türkiye’de işlediği insan hakları ihlalleriyle ilgili bir mahkemeye başladı. Cenevre’deki dört günlük mahkeme, diğerlerinin yanı sıra işkence, zorla kaybetme, yabancı ülkelerden kaçırma, basın ve ifade özgürlüğü gibi ihlalleri 15 tanığın ifadeleriyle ele alacak.
İnsan Hakları İzleme Örgütü tarafından hazırlanan ve Erdoğan hükümetini suçlayan 2020 Türkiye raporuna göre, hükümeti eleştirenler, başarısız darbe girişiminden bu yana, Türk makamları “sahte ve aşırı terör ve diğer suçlamalarla tutuklama, kovuşturma ve mahkum etme” uygulamasını sürdürdü.Mahkemenin ilk gününde, hukuk uzmanı ve Türkiye Mahkemesi’nin zorla kaybetmeler raportörü Johan Heymans ve Türk insan hakları uzmanı Eren Keskin ile birlikte Türkiye’nin işkence ve kaçırma sicili ele alındı ve konuyla ilgili ayrıntılı sunumlar yapıldı.
Türkiye Mahkemesi, türünün ilk örneğidir ve başarısız darbe girişiminin ardından Ankara’nın hedef aldığı Türk toplumunun Kürtler, Gülen hareketi mensupları ve Türk basını, yargısı ve akademisi gibi farklı kesimlerini bir araya getirerek ilgi toplamaktadır. Hukuken bağlayıcılığı olmayan mahkeme kararı 24 Eylül’de açıklanacak. Karara bağlı olarak mahkemenin Uluslararası Ceza Mahkemesi’ne (UCM) başvurması bekleniyor.
Resmi veriler, 2016 askeri darbe girişiminin ardından Türkiye’deki yetkililerin “terör” suçlamasıyla bir buçuk milyondan fazla vatandaş hakkında soruşturma açtığını ortaya koydu. Adalet Bakanlığı’nın 2020 yılı istatistiklerine göre, savcılar Türk Ceza Kanunu’nun 314. maddesi kapsamında “silahlı örgütler” hakkında 208.833 ceza verdi ve 2016-2020 döneminde 1.576.566 soruşturma yürütüldü.
Demokratik ve İlerleme Partisi Genel Başkanı Mustafa Yeneroğlu,Bu verilerin adaletsizliğin boyutunu kanıtladığını belirterek, şunları kaydetti “Bu istatistikler, acımasız darbe girişiminden sonra silahlı bir örgüte mensup olmakla ilgili davaların çoğunda adaletsizliğin boyutunun en belirgin kanıtıdır. Soruşturma sayısının fazla olmasının, Yargıtay içtihatlarına dayanarak yürütülen soruşturmaların, TCK’nın temel kurallarını ihlal eden, suça karışmamış masum insanlara genişletilmesinden kaynaklandığı açıktır”.
Yeneroğlu, adaletteki kaosa son verilmesi çağrısında bulunarak, “Silahlı terör örgütüne üye olma davaları hukuk devleti ilkelerini ortadan kaldırmış ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi içtihatlarına tamamen aykırı bir şekilde yürütülmüştür. Ne yazık ki Yargıtay ve Anayasa Mahkemesi bu adaletsizliğin önüne geçememiş, hukuku engel olarak gören iktidar politikasının bir aracı haline gelmiştir.