Çocuklarda ağız açık uyuma, özellikle burun tıkanıklığı, alerjiler veya geniz eti büyümesi gibi problemlerden kaynaklanabiliyor. Peki, bu davranış hangi sağlık risklerini beraberinde getiriyor?
Ağzı açık uyuyan çocuklar sıradan bir durum değildir.
Belki çocuğunuzun gece boyunca ağzı açık uyuduğunu fark ettiniz.
Zamanla geçeceğini düşündünüz… Ancak asıl sorun burada başlıyor: Bu durum göz ardı edilirse, çocuğunuzun dişlerine ve yüz gelişimine geri dönüşü olmayan zararlar verebilir.
Bu basit görünen alışkanlık, zamanla diş çürüklerine, çene bozukluklarına ve hatta yüz deformasyonlarına yol açabilir.Peki uzun vadede ciddi bir tehlike var mı?
Çocuğunuzdaki bu alışkanlığı nasıl fark edebilirsiniz?
Ağzı açık uyuma hem uyku kalitesini hem de genel sağlığı olumsuz etkileyebilir. Ayrıca, çocukların yeterince oksijen almasını engelleyerek büyüme ve gelişimlerini olumsuz etkileyebilir.
Prof. Dr. Suat Turgut, KBB Baş ve Boyun Cerrahisi Uzmanı
Ağzı açık uyumanın nedenleri nelerdir?
Çocukların ağzı açık uyumasının nedeni genellikle burun solunumunun tıkanmasıdır.
Ancak bu durumun altında yatan nedenler çoğunlukla düşündüğümüzden çok daha karmaşıktır, diyor Prof. Dr. Suat Turgut ve konuyla ilgili önemli bilgiler veriyor:
İnsanların doğal solunum yolu burundan başlar. Yani, insanlar burun solunumuyla doğarlar ve ağızdan nasıl nefes alacaklarını bilmezler.
Yeni doğanlar burun solunumuyla yaşayabilir. Genetik olarak burun ve boğazı kapalı doğan çocuklar, bu nedenle müdahale edilmezse yaşayamaz.
Çocukların ağzı açık uyuması burunlarından nefes alamadıkları anlamına gelir. Yani, doğal solunum yollarında burunu tıkayan bir problem olduğunu gösterir.
Örneğin:
geniz eti büyümesi, bademcik büyümesi, anatomik bozukluklar (septum deviasyonu gibi), nöromüsküler bozukluklar veya nadiren reflü de ağız açık uyumaya sebep olabilir.
Çene küçük kalır, dişler düzensizleşir
Diş yapısındaki bozulmaların kalıtımsal faktörlerin ötesinde, ağzı açık uyuma ile yakından ilişkili olduğunu biliyor muydunuz?
Ağzı açık uyumak, dişlerin ve çene yapısının gelişimini olumsuz etkileyebilir. Prof. Dr. Suat Turgut bu durumun ardındaki nedeni ayrıntılarıyla açıklıyor:
Maksillofasiyal büyüme, yani yüz kemiklerinin büyümesi, büyük ölçüde uyku sırasında gerçekleşir.
Üst ve alt çene kemikleri ağzın kapalı olduğu durumda simetrik olarak büyür. Ancak, ağzı açık uyuyan çocuklarda alt çene, üst çeneden ayrılır ve üst çenenin büyümesine yeterince katılamaz; bu nedenle hipoplastik, yani küçük ve geride kalır.
Çenede kapanma bozuklukları oluşur. Çene kemikleri simetrik olarak büyüyemediğinde, dişler rahat ve düzenli bir şekilde çıkamaz.
Küçük çene kemiğinde dişlerin çıkması için yeterli alan kalmadığından, üst üste binen eğri dişler ortaya çıkar.
Özellikle yüz kaslarının dengesiz çalışması ve dilin doğal pozisyonunun değişmesi, üst dişlerin öne itilmesine, alt çenenin geride kalmasına ve “açık kapanış” denilen dişsel maloklüzyonlara yol açar.
Bu durum uzun ve zahmetli diş teli ve ortodonti tedavileri gerektirir, sosyoekonomik kayıplara yol açar.
Gelişimi olumsuz etkiliyor
Ağzı açık uyuyan çocuklar bazen daha ciddi sağlık sorunlarının belirtisi olabilir.
Prof. Dr. Suat Turgut, ağızdan nefes almanın uyku kalitesini düşürdüğünü ve çocukların genel sağlığını olumsuz etkilediğini vurguluyor.
Turgut, bu durumun büyüme ve gelişim üzerindeki olumsuz etkilerini ayrıntılarıyla açıklıyor:
Ağız açık uyumak, hem uyku kalitesini hem de genel sağlığı olumsuz etkileyebilir. Ağızdan nefes alındığında, havayı düzenleyen organ olan burun devre dışı kalır ve daha kuru ve soğuk hava doğrudan akciğerlere gider.
Burnun hava filtreleme ve ısıtma etkisi ortadan kalktığı için bu durum, ağız kuruluğuna, boğaz enfeksiyonlarına ve sık uyanmalara neden olabilir. Ayrıca çocukların yeterince oksijen almasını engelleyerek büyüme ve gelişimlerini olumsuz etkileyebilir.
Ağız açık uyumak bazen daha ciddi sağlık sorunlarının işareti olabilir…
Örneğin:
uyku apnesi, geniz etinin veya bademciklerin aşırı büyümesi, burun septum deviasyonu, burun polipleri ve diğer üst solunum yolu tıkanıklıkları bu duruma eşlik edebilir.
Eğer çocuk horluyorsa, uyku sırasında nefes almada zorluk yaşıyorsa, gündüz aşırı uykuluysa, uyurken aşırı terliyorsa, uyku sırasında sürekli yatakta hareket ediyorsa veya dikkat eksikliği varsa, daha ayrıntılı bir muayene gereklidir.
Ebeveynler ne yapmalı?
Çocukların ağzı açık uyuması ihmal edilmemesi gereken bir durumdur.
Turgut, ebeveynlerin dikkat etmesi gereken belirtileri ve ne zaman bir uzmana başvurulması gerektiğini açıklıyor.