Ekim ayı enflasyonuyla hesaplanan reel faiz oranı yüzde -4.9’a kadar geriledi. Bankacılar, rekor seviyelerin dahi dövize yönelimi engelleyemediğine dikkat çekiyor.
Merkez Bankası’nın (TCMB) 1 puanlık son faiz indirimi TL mevduat faizlerine anında yansıdı. Kamu bankaları TL mevduat faizini % 14’e, özel bankalar da % 15’e kadar çekti. TCMB’nin faiz indirim kararı sonrasında ekim enflasyonuyla (yüzde 19.9) hesaplanan reel faiz oranı ise yüzde -4.9’a geriledi. TCMB’nin politika faizini yüzde 15’e çekmesiyle Türk Lirası adeta serbest düşüşe geçti ve perşembe günü dolar 11.31 lira, Euro ise 12.82 lira ile rekor tazeledi.
Bu yüksek seviyeler bazı tasarruf sahipleri için kâr satışı getirse de bankacılar vadeli TL mevduatlarını kapatıp 11 lira seviyesinden döviz mevduata geçenler olduğu bilgisini verdi. TCMB verilerine göre, 5 ve 12 Kasım haftalarında yurt içi yerleşiklerin döviz mevduatları 2,4 milyar dolar artarak 235,17 milyar dolara yükseldi.
Dolar kuruna göre bu haftalarda ağırlıklı ortalama alım maliyeti 9.7232 lira oldu. 19 Kasım’da sona eren haftada rekor kıran dolar kuru ortalama 10.6280 lira civarındaydı. Döviz mevduatlarında son bir haftadaki alım satım gelişmeleri, önümüzdeki Perşembe günü TCMB’nin açıklayacağı haftalık verilerle takip edilecek. Yabancı para mevduatın toplam mevduat içindeki payı yüzde 55,2’ye ulaştı.
Ekonomist Doç. Aysel Gündoğdu, “Bu dünyadan farklı bir terk doğdu, tercih edilecek, yüksek talep pazarın tercihinde etkili olacak” dedi. Gündoğdu, sanat korkusuyla genişleyenlerin fiyatların enflasyon altında ezileceği beklentisiyle ilgili olarak, “Bu iki kıskaçtan daha küçük olanın işi zor” yorumunu yaptı.
Ekonomist Prof. Dr. Hayri Kozanoğlu ise son gelişmeleri değerlendirdiği sosyal medya mesajında, “Düne kadar Merkez Bankası refleks gösterme ve TL’yi güçlendirecek bir hamle yapma şansı buldu. . Bu, kar satışlarını getirdi ve irtifa kaybını biraz yavaşlattı. Şimdi neredeyse baraj kapıları açıldı, TL tamamen savunmasız kaldı.” Faiz indiriminin yatırımları artırmayacağını öngören Kozanoğlu, “Bu toz dumana kimse yatırım yapmıyor. Sadece düşük teknolojili, düşük katma değerli yatırımlar, döviz girişi olmadan biraz zıplıyor. İnsanlar mal stoklamaya meyilli, bu enflasyonu daha da artıracak” dedi.