Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ‘ın 14 Mayıs’taki seçimlerde cumhurbaşkanı adayı olmasının anayasal hakkı olduğunu, adaylığın ve seçilmesinin önünden anayasal, yasal bir engel bulunmadığını bildirdi.
Adalet Bakanlığı’nın Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Tayyip Erdoğan ‘ın yeniden adaylığına yaptığı itirazlara ilişkin olarak, “Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’ın 14 Mayıs 2023 tarihinde yapılacak cumhurbaşkanlığı seçimlerinde cumhurbaşkanı adaylığının önünde anayasal ve hukuki hiçbir engel bulunmamaktadır. .’ denildi.
AKP Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yeniden seçilmesine ilişkin anayasa tartışmaları ve Yüksek Seçim Kurulu’na itirazlar sürerken, Adalet Bakanı Bekir Bozdağ açıklama yaptı.
‘Erdoğan’ın aday olmasının önünde hiçbir engel yok’
Bozdağ, “Cumhurbaşkanı adayı olmanın önünde anayasal ve yasal hiçbir engel yok” dedi. Adalet Bakanı Bekir Bozdağ’ın yaptığı yazılı açıklamanın tam metni şöyle:
“21/01/2017 tarihli ve 6771 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasında Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile 1982 Anayasasında en kapsamlı ve köklü değişiklikler yapılmıştır.
a) Parlamenter hükümet sisteminden Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemine geçiş. Bakanlar Kurulu lağvedildi ve yürütmede çift başlılığa son verildi. Yasama ve yürütme erkleri birbirinden tamamen ayrı ve bağımsız hale getirildi.
Yürütme yetki ve görevi münhasıran Cumhurbaşkanına verilmiştir: “Yürütme yetki ve görevi, Anayasa ve kanunlara göre Cumhurbaşkanı tarafından kullanılır ve yürütülür.” (Anayasa, madde 8).
“Cumhurbaşkanı devletin başıdır. Yürütme yetkisi Cumhurbaşkanına aittir.” (Anayasa, md. 104/1).
Söz konusu düzenlemelerle birlikte Cumhurbaşkanı artık hem devletin hem de yürütmenin tek başına başı konumundadır.
Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemindeki yeni görevine uygun olarak, Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile Cumhurbaşkanına yürütmeye ilişkin konularda birinci elden birincil düzenleme yapma yetkisi verildi. (Anayasa, madde 104/17).
b) Hukuki statüsü, yetki ve görevi ile hukuki ve cezai sorumluluğu Anayasa’da yeniden düzenlenen ve artık Devletin başı ve münhasıran yürütme organı olan Cumhurbaşkanı’nın görev süresi, yürütme yetkisi tek başına, beş yıl olarak belirlenmiştir.
Bir kişiye en fazla iki defa Cumhurbaşkanı seçilme hakkı verildi. Cumhurbaşkanı’nın doğrudan halk tarafından seçildiği ve Milletvekili seçimi ile Cumhurbaşkanlığı seçiminin aynı gün birlikte yapılacağı kabul edildi.
Ayrıca Cumhurbaşkanı’nın siyaset yasağı da kaldırıldı. Şimdi Cumhurbaşkanı isterse siyaset yapabilir, parti üyesi olabilir. (Anayasa, madde 101).
c) Anayasada yapılan bu temel değişikliklerin yürürlük tarihi de açıkça düzenlenmiştir.
21/01/2017 tarihli ve 6771 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasında Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 18. maddesine göre:
a) 8, 15, 17, 19, 73, 82, 87, 88, 89, 91, 93, 96, 98, 99, 100, 104, 105, 106, 107, 108, 109, 110, 111, 112, 113 üncü maddesinde yapılan değişiklikler ile 114 üncü maddesinin ikinci ve üçüncü fıkralarının yürürlükten kaldırılması bakımından, 115, 116, 117, 118, 119, 120, 121, 122, 123, 124 ve 125 inci maddelerde yapılan değişiklikler ve 127 nci maddenin son fıkrası;
131, 134, 137 nci maddelerde yapılan değişiklikler ile 148 inci maddesinin birinci fıkrasındaki değişiklik ile altıncı fıkrasının 150, 151, 152, 153 üncü fıkrasındaki “Bakanlar Kurulu Üyeleri” ibaresindeki değişiklik ile 155, 161, 162, 163, 164 üncü maddeleri,
166 ncı ve 167 nci maddeleri ile geçici 21 inci maddesinin (F) ve (G) bentlerinde yapılan değişiklikler, Cumhurbaşkanının müşterek Türkiye Büyük Millet Meclisi sonucunda göreve başladığı tarihte Meclis ve Başkanlık seçimleri,
b) İlk Türkiye Büyük Millet Meclisi ve Cumhurbaşkanlığı seçiminin birlikte yapılması için takvimin başladığı tarihte 75, 77, 101 ve 102 nci maddelerde yapılan değişiklikler,
c) 101 inci maddesinin son fıkrasında yer alan “Cumhurbaşkanı partisinden ihraç edilir” ibaresinin değiştirilen diğer hükümleri ile yürürlükten kaldırılması bakımından, yayımı tarihinde yürürlüğe girer ve tamamı oylanır. referanduma sunulur.
Bu maddeye göre; Anayasa’nın cumhurbaşkanı adaylığını ve seçimini düzenleyen 101. maddesinin yürürlük tarihi, birlikte yapılacak ilk Türkiye Büyük Millet Meclisi ve Cumhurbaşkanlığı seçimi takviminin başladığı tarihtir.
kaynaklar:
