Türkiye’de 5 Mayıs’ı 6 Mayıs’a bağlayan gece kutlanan Hıdırellez, kışın bitiminin kutlandığı bayramlardan biridir.
5 Mayıs akşamı kış mevsiminin bitip yaz günlerinin başladığı anlamına gelmektedir.
Hıdırellez ya da Hıdrellez, Anadolu ve Balkanlar’da, Orta Asya ve Orta Doğu’da kışın bitiminin kutlandığı bayramlardan biridir.
Ruz-ı Hızır (Hızır günü) olarak da adlandırılan Hıdırellez Bayramı, Türkiye’de 5 Mayıs’ı 6 Mayıs’a bağlayan gece kutlanır.
6 Mayıs’tan başlayıp 7 Kasım’a kadar olan süre Hızır Günleri adıyla yaz mevsimini, 8 Kasım’dan 5 Mayıs’a kadar olan süre ise Kasım Günleri adıyla kış mevsimini oluşturur.
Bu yüzden 5 Mayıs akşamı kış mevsiminin bitip sıcak yaz günlerinin başladığı anlamına gelmektedir.
Romanlar 5-6 Mayıs’ı Kakava Bayramı adıyla kutlar ve Edirne gibi illerde Kakava Şenlikleri düzenlenir.
Miladi (Gregoryen) takvime göre 6 Mayıs’a denk gelen Hıdrellez, eskiden kullanılan ve Rumi takvim olarak da bilinen Jülyen takvimine göre 23 Nisan günüdür.
Belgede, “Hıdrellez” kelimesinin “Hıdır” ve “İlyas” kelimelerinden türetildiği ve her yıl 6 Mayıs’ta yeryüzünde buluşan, toprağı ve suyu koruyan, insanlara yardım eden kutsal kişiler olduklarına inanılıyor.
Hıdırellez’in kökeni hakkında çeşitli fikirler ortaya atılmıştır.
Bunlardan bazıları Hıdırellez’in Mezopotamya ile Anadolu kültürlerine ait olduğu; bazıları ise İslamiyet öncesi Orta Asya Türk kültür ve inançlarına ait olduğu yolundadır.
Kutlamalarda dilek dileme, ateş üstünden atlama yaygın uygulamalardır.
