Finlandiya’nın NATO katılım protokolünün onaylanmasına ilişkin yasa tasarısı, Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulu’nda kabul edildi.
[lwptoc]
NATO Genel Sekreteri, Finlandiya’nın kabul edilmesini memnuniyetle karşıladı
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulu’nda yasa tasarısının kabul edilmesini memnuniyetle karşıladığını belirtti.
Stoltenberg, Twitter’da “Bu, tüm NATO ailesini daha güçlü ve güvenli hale getirecek” dedi.
Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinistö, “Finlandiya, NATO’nun güvenliğine bağlı güçlü bir müttefik olacak” dedi.
Finlandiya Başbakanı Sanna Marin, destekleri için tüm ülkelere teşekkür etti ve “Müttefikler olarak, birbirimize güvenlik sağlayacağız. Birbirimizi savunacağız” dedi.
Macaristan Parlamentosu da bu hafta Finlandiya’nın NATO üyeliğini onayladı.
Böylece, Finlandiya’nın NATO üyeliği için sadece Türkiye’nin onayı kalmıştı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 17 Mart’ta Finlandiya’nın NATO üyeliği onay sürecini başlatma kararı aldığını duyurmuştu.
Erdoğan, İsveç’i teröristleri desteklemekle suçladı
“Finland’in üçlü anlaşmadaki taahhütlerini yerine getirmek için samimi adımlar attığını gördük” diyen Erdoğan, Ankara’da düzenlediği basın toplantısında NATO üyeliği için başvuran Finlandiya ile birlikte başvuran İsveç’i “teröristleri kucaklamakla” suçladı.
Niinistö Erdoğan’a teşekkür ederek, “Ayrıca bir komşumuz var, İsveç. İyi insanlar, iyi insanlar. Finlandiya’nın NATO üyeliği İsveç olmadan tamamlanamaz” dedi.
Finlandiya ve İsveç, NATO üyeliği için ittifaka katılmayı hedefliyor
İsveç ve Finlandiya, Ukrayna’ya Rusya’nın 24 Şubat 2022’deki saldırısının ardından uzun süredir izledikleri tarafsızlık politikalarını terk ederek, Mayıs 2022’de NATO üyeliği için başvuruda bulundular.
İki ülke, Temmuz’da Litvanya’nın Vilnius kentinde yapılacak NATO zirvesine kadar ittifakın üyesi olmayı amaçlıyor.
Bu, ittifakın 30 üye ülkesinin parlamentolarının onayını gerektiriyor.
Türkiye, Finlandiya’nın “terörle ilgili endişelerini” ele alma yönünde adımlar attığını, ancak İsveç’in henüz ittifaka katılma noktasına gelmediğini belirtiyor.
Finlandiya’nın NATO üyeliğinin Türkiye’ye etkisi ne olacak?
Finlandiya’nın NATO üyeliği ile birlikte Türkiye üzerindeki baskı azalacak mı? İsveç’in üyeliği ne zaman onaylanacak? NATO’nun genişlemesine onay veren Türkiye’nin Rusya ile ilişkilerini nasıl etkileyecek? Uzmanlara sorduk.
Türk Büyük Millet Meclisi’nde Finlandiya’nın NATO üyeliğinin onaylanmasıyla birlikte NATO’nun genişlemesi için yol açıldı. Uzmanlar, Türkiye’nin çekincelerini kaldırdıktan sonra diplomatik baskının azalabileceğini söylüyor, ancak İsveç’in onay sürecinin hala beklediğine dikkat çekiyorlar.
İsveç’in NATO üyeliği Türkiye’de 14 Mayıs seçimlerinden sonra onaylanacak. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İsveç’in üyeliğiyle ilgili sorulduğunda iki gün önce “Bazı beklentilerimiz var, yerine getirilinceye kadar yapılamaz” dedi.
Türkiye’nin onay süreci
Ukrayna savaşı başladıktan sonra uzun bir sürece yayılacağı anlaşılan bir durumda Finlandiya, İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra tarafsızlığını bozmaya karar vererek, sınırda bulunduğu Rusya’ya karşı hissedilen tehlikeyi ortadan kaldırmak için 18 Mayıs 2022’de NATO’ya başvuruda bulundu ve İsveç ile birlikte. İttifak, bu iki ülkeyi 5 Temmuz 2022’de resmi olarak davet etti.
Finlandiya’nın üyeliğinin onaylanması için geçen 10 buçuk aylık süreçte, Türkiye’nin onay süreci konusunda inişler ve çıkışlar yaşandı.
Ankara, iki ülkenin başvurusundan sonra bazı alanlarda onay istedi. Haziran ayında Madrid’de yapılan NATO toplantısında aday ülkelerle Ankara arasındaki görüşmelerin ardından ortak üçlü bir mekanizma kuruldu.
Üç ülke arasındaki zirve sırasında 28 Haziran 2022’de imzalanan mutabakat zaptıyla İsveç ve Finlandiya, “terörle mücadelede Türkiye ile işbirliklerini artırdılar “terörle ilişkili Türkiye merkezli örgütlerin tüm faaliyetlerini, özellikle PKK’nın faaliyetlerini engellediler” ve “Türkiye’nin ‘terörist’ olarak adlandırdığı kişileri ‘suçlu’ olarak adlandırdı” şartları getirildi.
İsveç, “terörle mücadelede güvenlik güçlerinin alanını daha da açmak için” anayasada değişikliğe giderken 1 Ocak 2023’de yürürlüğe giren bu anayasa değişikliklerinin ardından “terörle mücadeleyi ilgilendiren” birçok yasada da uyum çalışması yaptı. Ancak bu adımlar Ankara için çok tatmin edici bulunmadı.
Türkiye taleplerinin Finlandiya tarafından karşılandığını, İsveç’in adımlarının ise yetersiz kaldığını savunuyor.
Kaynaklar :