Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı eleştiren medya kuruluşunda çalışan Türk editör, Norveç’te sınır dışı edilme riskiyle karşı karşıya kaldı.
Sığınma başvurusunda bulunmak için gittiği Norveç’te gözaltına alınan Türk gazeteci, Türkiye’ye sınır dışı edilmeye karşı hukuk mücadelesi veriyor. Gazeteci sınır dışı edilirse, Türk hükümetinin önceki eylemleri göz önüne alındığında tutuklanması kesin olarak kabul edilir. Yaklaşık 10 yıldır Avusturya’da yaşayan ve daha önce Avusturya’ya iltica başvurusu reddedilen Viyana merkezli Kronos haber sitesinin editörü Zafer Yılmaz, 15 Nisan’da Norveç’te gözaltına alındı.
Yılmaz, ikinci kez sığınma başvurusunda bulunmak ve Türkiye’ye sınır dışı edilmekten kaçınmak için Norveç’e geldi. Nordic Monitor’ün öğrendiğine göre Norveçli yetkililer, Avusturya mahkemesinin kararının Schengen kuralları nedeniyle kendileri için bağlayıcı olduğunu belirterek, başvurusunu reddetti. Şu anda gözaltında, başvurusunun reddedilmesine ilişkin itirazının sonuçlanmasını bekliyor.
Yılmaz, Türk hükümetini eleştiren bir grup olan Gülen hareketiyle bağlantısı nedeniyle 10 yıl önce ilk kez üniversite okumak için gittiği Viyana’ya 2018 yılında uluslararası koruma ve sığınma başvurusunda bulundu. Konudan haberdar olan kaynaklar Türkiye24’e, Yılmaz’ın uzun yıllardır Türkiye dışında yaşadığı için arama emri veya hakkında çıkarılan tutuklama emri gibi resmi belgeleri ibraz edemeyeceğini söyledi. Avusturya makamlarının, başvuranın Türkiye’de tutuklanma veya kötü muamele görme riskinin bulunmadığını değerlendirdiklerine inanılmaktadır.
Ancak, özellikle 2016’daki başarısız bir darbenin ardından Türk hükümeti, darbe girişiminin arkasında olduğunu iddia ettiği Gülen hareketiyle bağlantılı yüz binlerce kişiyi gözaltına aldı. Brüksel merkezli insan hakları sivil toplum kuruluşu Solidarity with OTHERS’ın 2015-2020 yılları arasındaki terör mahkumiyetlerine ilişkin resmi istatistiklerden derlediği verilere göre, Türkiye’nin dört bir yanında savcılıklar tarafından 1.977.699 kişiye terör soruşturması açıldı.
Sığınma başvurusunun yerel mahkeme tarafından iki kez reddedilmesinin ardından Yılmaz, yaptığı usul hataları nedeniyle başvurusunun reddedildiği gerekçesiyle Avusturya Anayasa Mahkemesi’ne başvurdu. Ancak Anayasa Mahkemesi, görev alanına girmediği için bu talebi reddetmiştir.
Dolayısıyla gazeteci, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin defalarca yabancı vatandaşların işkence veya kötü muamelenin gerçek bir risk olduğu ülkelere sınır dışı edilmesinin Avrupa Sözleşmesi’ne aykırı olduğuna karar vermesine rağmen, Türkiye’ye sınır dışı edilme ve hapsedilme riskiyle karşı karşıya kaldı.
Yılmaz, oturma izninin sona ermesi ile iltica başvurusu arasında geçen sürenin yanlış anlaşılmaya neden olduğunu ve Avusturya makamlarının yanlış bir değerlendirme yaptığını iddia ediyor. Türkiye’ye sınır dışı edilmemek için son çare olarak Norveç’e gittiğini belirten Sığınmacı, iltica şartlarını sağlayan belgelerinin yeniden değerlendirilmesini istedi. Yılmaz’ın avukatı da onu serbest bırakmaya çalışıyor. Meslektaşları, Avusturya makamları tarafından Türkiye’ye sınır dışı edilme kararı alındığından, Avusturya’ya geri gönderilmesinin Türkiye’ye gönderileceği anlamına geleceğinden endişe ediyor.
Yılmaz, bağımsız gazeteciliği ve sürgündeki gazetecileri desteklemek amacıyla 2016 yılında Viyana’da kurulan bir sivil toplum kuruluşu olan Free Journalists’in kurucuları arasında yer alıyor. Yılmaz aynı zamanda Free Journalists’in yayın kolu Kronos’ta editörlük yapıyor. Türkçe ve Almanca yayın yapan Kronos, özellikle Türkiye’deki insan hakları ihlalleri ve siyasi meselelerle ilgileniyor.
Gazetecileri Koruma Komitesi’ne (CPJ) göre, Kronos web sitesine erişim Türk mahkemeleri tarafından 33 kez yasaklandı, bu da Kronos’un halihazırda Türk hükümeti ve onun etkisi altındaki mahkemelerin kara listesinde olduğunu gösteriyor. İnternet sitesinde ayrıca tutuklanma ve kötü muameleden kaçmak için Türkiye’den kaçan gazetecilerin haberlerine de yer veriliyor.
Yılmaz’ın Kronos için çalışıyor olması, Türkiye’ye gitmesi halinde tutuklanması ve kötü muamele görmesi için yeterli bir sebeptir. Yılmaz, Gülen hareketiyle bağlantısı nedeniyle Türk hükümeti tarafından yasaklanan Kimse Yok Mu hayır kurumunda gönüllüydü. Yılmaz’ın 2013 yılında Moritanya’daki yardım faaliyetlerine katıldığını gösteren fotoğraflar vardır.
