Türkiye’nin iktidar partisi yetkililerinin parti üyeleriyle Avrupa’daki Türk diplomatik temsilciliklerinde görüştüğünü ve büyükelçilerin Türkiye’nin bir “parti devleti”ne dönüşmesine örnek olarak hükümet yanlılarıyla toplantılar düzenlediğini ortaya cıktı.
Türkiye 24, Türkiye’nin iktidar partisi yetkililerinin parti üyeleriyle Avrupa’daki Türk diplomatik temsilciliklerinde görüştüğünü ve büyükelçilerin Türkiye’nin “parti devleti”ne dönüşümünün bir örneği olarak hükümet yanlılarıyla toplantılar düzenlediğini öğrendi. 13 Ekim’de AKP’nin yurt dışı operasyonlarını yürüten Genel Başkan Yardımcısı Efkan Ala, Twitter’dan Türkiye’nin Lahey Büyükelçiliği’nde Türk basınıyla görüştüğünü duyurdu. Resmi bir görevi olmayan Ala’nın bu görüşmeyi neden diplomatik bir misyonda düzenlediği belirtilmedi.
Ancak Ala’nın tweetinde atladığı bir ayrıntı, AKP’nin resmi internet sitesinde Ala’nın aslında AKP’nin Avrupa örgütü olan Uluslararası Demokratlar Birliği (UID) temsilcileriyle görüştüğünü belirten bir ayrıntıya yer verildi. Ala’nın bahsetmediği gerçek ise parti üyeleriyle büyükelçilikte bir görüşme yaptığıydı. Ayrıca Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Ala’nın telefonuyla UID yetkililerine hitap etti. Parti toplantısına Büyükelçi Saban Dişli de katıldı ancak toplantı sonrası fotoğraf çekimlerinde yer almamayı tercih etti.
Kariyeri olmayan bir diplomat ve eski bir politikacı ve bankacı olan Dişli, Cumhurbaşkanı Erdoğan ve eski Başbakan Binali Yıldırım’ın ailelerine ait olduğu iddia edilen gizli banka hesapları ve ülkedeki yatırımların ortaya çıkmasından sonra 2018’de Erdoğan’ın Hollanda’ya siyasi atadı. Partililerle görüştükten sonra büyükelçilikte bir toplantıya daha ev sahipliği yapan Ala, Türklerle görüştüğünü duyurdu. Ancak bunlar aslında AKP’ye yakın örgütlerdi. UID de bu toplantıya katıldı. Büyükelçiliğin sosyal medya hesaplarında Ala’nın elçilikteki faaliyetlerine yer verilmedi.
UID genellikle, Türkiye’deki siyasi İslamcıların amaçları için Türk ve Müslüman diasporalarını harekete geçirmek için Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Avrupa’daki uzun kolu olarak tanımlanıyor. Türk Kalkınma ve İşbirliği Ajansı (TİKA) ve Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı (YTB) başta olmak üzere Türk devlet kurumları, UID’yi desteklemek için kaynaklarını seferber ediyor.
Ayrıca Erdoğan ailesi tarafından yönetilen Türkiye Gençlik Vakfı (TÜGVA) dahil Türkiye tarafından finanse edilen dini derneklerin UID ile yakın ilişkileri var. Gazeteci Metin Cihan’ın geçen ay ortaya çıkardığı belgelerde TÜGVA’nın devlet imkanlarını kullanarak yurt dışındaki operasyonları ortaya çıktı. Vakfın yurtdışında istihbarat operasyonlarında yer aldığına inanılıyor.
Erdoğan geçen ay UID’den bir heyeti İstanbul’daki Dolmabahçe Sarayı’nda ağırlamıştı. UID üyelerine daha agresif ve aktif olmaları talimatını verdi ve onlara “Savunmayın, saldırmayın, amacımızı açıklayın!” dedi. Erdoğan ayrıca Türk devlet kurumlarının kendilerine daha fazla yardım sağlayacağına söz verdi.
Devlet kurumlarının içeride iktidar partisine dönüştüğü göz önüne alındığında, diplomatik misyonların yurtdışındaki tüm Türk vatandaşlarına eşit hizmet vermesini beklemek gerçekçi olmaz. Çok da uzak olmayan bir geçmişte Türkiye’nin diplomatik misyonları kendilerini iç politikadan uzaklaştırdı ve siyasi olarak büyükelçi olarak atananlar istisnaydı. Büyükelçilerin parti temsilcisi olarak çalışması alışılmadık bir durumdu.
Önemli bir not, AKP iktidara gelmeden çok önce Türkiye Dışişleri Bakanlığı’nda çalışmaya başlayan ve katı laik dünya görüşleri ile tanınan diplomatların artık terfi etmek ve masa başı işlere atanmamak için İslamcı AKP ile uyum içinde çalışmalarıdır. . Politikacılara fayda sağlamak için parti yetkilileri gibi davranmaktan rahatsızlık duymuyorlar.
