Türkiye’de çocuk işçiliği ne kadar yaygın? Hangi faktörler çocukları erken yaşta çalışmaya itiyor? Yoksulluk, eğitim eksiklikleri ve denetimsizlik bu sorunun boyutlarını nasıl artırıyor?
Dünyada 160 milyondan fazla çocuk her gün okul yerine işe gitmek zorunda kalıyor
Dünya genelinde yaklaşık 160 milyon çocuk, eğitim haklarından mahrum kalarak tarım arazilerinde, madenlerde ve sanayi tesislerinde çok az paraya, zorlu koşullarda uzun saatler boyunca çalışıyor.
En fazla çocuk işçinin bulunduğu bölgeler arasında Sahra Altı Afrika, Çin, Hindistan ve Amerika öne çıkarken, bunların 89,3 milyonu 5-11 yaş arasındaki küçük çocuklardan, 35,6 milyonu ise 12-14 yaş grubundakilerden oluşuyor.
Çocuk işçiliği Türkiye’de ne kadar yaygındır?
2024 yılı gelir ve yaşam koşulları istatistiklerine göre, hanelerin %9,2’si yoksulluk nedeniyle çocuklarına yeni giysi alamamaktadır.
Çocukların %11,7’sinin bir çift ayakkabısı yoktur. Ayrıca, çocukların %32,3’ü her gün en az bir kez et, tavuk veya balık tüketememektedir.
Çocukların %21,5’i evlerinde iyi eğitim fırsatlarına sahip değildir.
Çocuk İşçiliğinin Başlıca Sebepleri
- Yoksulluk : Birçok çocuk, özellikle düşük gelirli ailelerde, ailelerinin geçimini sağlamak amacıyla çalışmak zorunda kalıyor.
- Eğitim Eksikliği: Eğitim fırsatlarının yetersizliği, çocukların erken yaşta iş gücüne katılmasına neden oluyor, bu da onların eğitim hakkını ihlal ediyor.
- Resmi Olmayan Çalışma: Denetim eksikliği, çocukların resmi olmayan işlerde çalışmasına ve bu durumun daha fazla sömürüye yol açmasına sebep oluyor.
Riskler ve Zorluklar
- Kazalar ve Yaralanmalar: 2013-2024 yılları arasında, iş kazaları nedeniyle 695 çocuk işçinin hayatını kaybettiği rapor edilmiştir, bu da çocuk işçilerin karşılaştığı büyük riskleri gözler önüne seriyor.
- Eğitim Hakkından Mahrumiyet: Birçok çocuk, eğitim hakkından mahrum kalıyor ve bu durum onların gelecekteki yaşam fırsatlarını kısıtlıyor.
- Sömürü: Çocuklar, işverenler tarafından uzun saatler düşük ücretle çalıştırılıyor, sosyal güvenlikten ve sağlık hizmetlerinden mahrum bırakılıyor, bu da onların sömürülmesine yol açıyor.
Sonuç
Türkiye’deki çocuk işçiliği sorunu, sürdürülebilir çözümler geliştirebilmek için hükümet, sivil toplum kuruluşları ve uluslararası toplumu bir araya getiren kapsamlı bir çaba gerektiren ciddi bir sorundur.
Yapılan çalışmalara rağmen, yasaların daha etkili bir şekilde uygulanması ve düşük gelirli ailelerdeki çocuklar için yaşam ve eğitim koşullarının iyileştirilmesi konusunda acil adımlar atılmalıdır.
Ayrıca, çocuk işçilerin daha güvenli bir geleceğe sahip olabilmesi için rehabilitasyon ve destek programlarının güçlendirilmesi önemlidir.