Türkiye’nin Rusya’ya olan doğal gaz borcunu ertelemek istediği öne sürüldü. Ekonomistler, bu iddiayı seçim öncesi doların yukarı yönlü hareketinin engellenme çabası olarak değerlendiriyor.
Türkiye’nin Rusya’ya olan doğalgaz borcunu ertelemek istediği iddia edildi. Ekonomistler bu iddiayı seçim öncesi doların yukarı yönlü hareketini engelleme çabası olarak değerlendiriyor. Türkiye’nin Rusya’ya olan doğalgaz borcunu 2024’e kadar ertelemek istediği iddia edildi. Bazı uzmanlar bu iddiayı seçime yönelik yeni bir hamle olarak değerlendirdi. Aralarında CHP İstanbul Milletvekili Özgür Karabat’ın da bulunduğu bazı isimler, Türkiye’nin bir ‘moratoryum’ yaşadığını iddia etti.
Newspaper Wall yazarı akademisyen Oğuz Demir ve ekonomist Barış Soydan ile Türkiye’nin doğalgaz borcunu 2024’e erteleme arzusunun ekonomik ve siyasi sonuçlarını konuştuk. Her iki isme göre de hükümet doların yukarı yönlü hareket etmesini engellemeye çalışıyor.
Türkiye’nin Rusya’ya olan doğalgaz borcuna ilişkin ilk sinyaller, birkaç hafta önce gerçekleşen Şanghay İşbirliği Örgütü Devlet Başkanları 22. Zirvesi’nde gündeme geldi. Burada bir araya gelen Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, iki ülke arasındaki tahıl ticareti, doğalgaz hattı ve Akkuyu Nükleer Santrali konusunu görüştüklerini açıkladı. Putin ayrıca, Rus gazının Türkiye’ye sevkiyatı için yapılan ödemelerin yüzde 25’inin Rus rublesi olarak ödenmesine ilişkin anlaşmanın yakında yürürlüğe gireceğini belirtti.
Türkiye doğalgaz ihtiyacının %40-45’ini Rusya’dan karşılamaktadır. Geri kalanı İran, Libya ve ABD gibi ülkelerden ithal edilmektedir. Doç. Oğuz Demir, Türkiye’nin enerji ithalatçısı bir ülke olduğuna dikkat çekerek, “Türkiye’ye gelen her bir varil petrolün, her metreküp gazın döviz olarak ödenmesi gerekiyor. Bu para biriminin bir şekilde iç piyasadan çıkması gerekiyor. Bugüne kadar Merkez Bankası dövizi doğrudan BOTAŞ’a vermiştir. Şimdi Merkez Bankası rezervleri negatif. BOTAŞ bir noktada piyasadan döviz almak zorunda kalırsa dövizde yukarı yönlü bir hareket olabilir.”
Avrupa’da Ekim teslimatlı doğalgazın megavat saat fiyatı %13,4 arttı. Fiyat artışında dün Baltık Denizi’nde Rusya’nın Kuzey Akım 1 ve Kuzey Akım 2 boru hatlarında tespit edilen gaz sızıntıları etkili oldu. Avrupa’nın en derin derinliğe sahip Hollanda merkezli sanal doğal gaz ticaret noktası TTF’de işlem gören gaz vadeli işlem sözleşme fiyatı 27 Eylül Salı günü 186.09 euro’dan kapandı.
Doğal gazın megavat saat fiyatı 207 avrodan başlarken, 10.20 itibarıyla 211 avrodan işlem gören doğalgazın megavat saat fiyatı %13,4 arttı. Fiyat artışında dün Baltık Denizi’nde Rusya’nın Kuzey Akım 1 ve Kuzey Akım 2 boru hatlarında tespit edilen gaz sızıntıları etkili oldu.
Avrupa Birliği (AB), Kuzey Akım 1 ve Kuzey Akım 2 boru hatlarındaki gaz sızıntılarının tesadüfi değil, kasıtlı bir eylemin sonucu olduğunu bildirdi. Nord Stream 1 boru hattından doğalgaz sevkiyatları, gerekli bakımların yapılamadığı gerekçesiyle 31 Ağustos’ta durdurulmuştu.
