Yeni bir araştırma, Ay’ın iç çekirdeğinin aslında demirle benzer bir yoğunluğa sahip katı bir toptan oluştuğunu ortaya koydu.
Yeni bir araştırma , Ay’ın iç çekirdeğinin aslında demire benzer yoğunluğa sahip katı bir toptan oluştuğunu ortaya koydu. Araştırmacılara göre bu bulgular, Ay’ın merkezinin katı mı yoksa erimiş mi olduğu konusunda uzun süredir devam eden tartışmaya son verebilir. Ay ve Güneş Sistemi tarihinin daha doğru anlaşılmasını da sağlayabilir.
Fransız Ulusal Bilimsel Araştırma Merkezi’nden astronom Arthur Briaud liderliğindeki ekip, NASA’nın Apollo görevi sırasında elde edilenler de dahil olmak üzere Ay hakkında bir dizi veri setini inceledi.
Sonuç olarak gök cisminin iç yapısı için bir model oluşturulmuştur.
Ekip daha sonra Ay’ın kütleçekiminin fiziksel gözlemlerini bu modellerle eşleştirdi. Fiziksel gözlemlerle en uyumlu Ay jeolojisi simülasyonları oluşturuldu.
En iyi eşleşme, Ay’ın sağlam bir iç çekirdeğe sahip olması gerektiğini gösterdi.
Hakemli bilim dergisi Nature’da yayınlanan araştırmaya göre, Ay’ın çekirdeğinin dışındaki sıvı tabaka ve merkezdeki katı iç çekirdek, Dünya’nın iç jeolojisine çok benziyor.
Dış çekirdeğin yarıçapının yaklaşık 362 kilometre, iç çekirdeğin yarıçapının ise yaklaşık 258 kilometre olduğu hesaplandı. İkisi birlikte Ay’ın tüm yarıçapının yaklaşık yüzde 15’ine eşittir.
Normalde, depremler tarafından üretilen sismik dalgalar, Güneş Sistemindeki nesnelerin iç yapısını anlamak için kullanılır.
Bilim adamları bu dalgaların gök cismi içindeki yayılımını inceleyerek dalgaların içinden geçtiği maddenin yapısını anlayabilirler.
Apollo görevleri sırasında Ay’dan da sismik veriler toplandı. Öte yandan, bu veriler yeterli değildi. Çünkü hem sıvı çekirdek teorisi hem de katı çekirdek fikri bu sismik verilerle uyumlu görünüyordu.
Ancak yeni araştırma, Ay’ın iç çekirdeğini anlamak için daha sağlam sismik veriler toplamak amacıyla gök cismine yeni bir sefer başlatmaya gerek olmadığını gösteriyor.
2011 yılında, NASA gezegen bilimcisi Renee Weber liderliğindeki bir ekip, Ay’ın çekirdeğini incelemek için Apollo verileri üzerinde o zamanın en gelişmiş sismolojik tekniklerini kullandı ve çekirdeğin sağlam olduğu sonucuna vardı.
Briaud ve ekibi, bulgularının 2011’deki bu çalışmayı doğruladığını ve sağlam temel fikir için güçlü kanıtlar sağladığını söylüyor.
Bulgular, Ay’ın evrimine dair bazı önemli ipuçları da sağlayabilir. Bilim adamlarına göre Ay ilk oluştuğunda güçlü bir manyetik alana sahipti ve bu manyetik alan yaklaşık 3,2 milyar yıl önce zayıflamaya başladı.
Gök cisimlerinin manyetik alanlarının çekirdekteki hareketler ve akımlar tarafından üretildiği bilinmektedir.
Dolayısıyla Ay’ın çekirdeğinin yapısını çözmek, manyetik alanın nasıl ve neden kaybolduğu konusunda fikir verebilir.
Dünyanın manyetik alanı, gezegeni koruyucu bir kalkan gibi çevreler ve Dünya’daki yaşamı uzayda hareket eden ve genellikle Dünya’ya çarpan radyoaktif parçacıklardan korur.
Yaşam varlığını bu manyetik alana borçlu olduğu için bilim insanları diğer gezegenlerin ve gök cisimlerinin manyetik alanları ile yakından ilgilenmektedir.
kaynak:
