Depremden etkilenen illerde yaşayan kiracılar, evleri kullanılamaz hale geldiyse ne yapmalı? Zarara uğrayan kiracı ev sahibine dava açabilir mi? Girilemeyecek kadar hasar gören evlerdeki eşyadan doğan zarar ne olacak? Detaylar haberimizde…
Kahramanmaraş merkezli depremlerde 202 bin bina ve 582 bin bağımsız bölümün anında yıkılacağı, ağır hasar alacağı veya yıkılacağı belirlendi. Devam eden hasar tespit çalışmaları sonucunda bu sayının artması bekleniyor.
Deprem bölgesinde yer alan binalarda ev sahiplerinin yanı sıra çok sayıda kiracı da yaşıyor. Kiracıların çoğu depremden doğan haklarını bilmiyor. Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Oğuz Sadık Aydos, deprem bölgesinde yaşayan kiracıların Türk Borçlar Kanunu’na göre haklarını TRT Haber’e anlattı. İşte 5 soruda depremden etkilenen kiracıların hakları…
1. Kira konusu taşınmazın depremde kullanılamaz hale gelmesi kira ilişkisini ne şekilde etkiler?
Deprem nedeniyle yıkılan veya ağır hasar nedeniyle yıkılacak olan taşınmazların kira sözleşmesi kendiliğinden sona ermiş sayılır. Ev sahibi kiralananı kiracının kullanımına hazır tutmadığı için borç imkansız hale gelir.
2. Deprem nedeniyle kullanılamaz hale gelen taşınmazlar için kiracı kira bedelini ödemek zorunda mıdır?
Kiracının kirayı ödemesi, kiralananı kullanması karşılığındadır. Taşınmazın kullanılamaz hale gelmesi halinde kiracının kirayı ödeme sorumluluğu doğal olarak sona erer.
Kiracının borcu deprem olmadan önceki kullanımlar için devam eder. Örneğin, her ayın 15’inde otur-öde yöntemiyle kirasını ödeyen kiracı, depremin olduğu 15 Ocak ile 6 Şubat arasındaki günlerin kirasını ödemek zorundadır.
3. Depremde yaşadığı korkudan ötürü farklı bir ile taşınmak isteyen kiracıların hakları nedir?
Kiralanan mülk depremde zarar görmezse kira ilişkisi devam eder. Deprem anında ve sonrasında şiddetli korku ve travma yaşayan kiracı, kira sözleşmesini feshederek başka bir şehre taşınabilir. “Olağanüstü fesih” olarak nitelendirilen bu işleme başvurulabilmesi için 3 aylık bir süreye uyulması gerekmektedir.
3 aylık süre boyunca kiracı kira ödemeye devam ediyor. Bu fesih için dava açmaya gerek yoktur. Ancak, fesih bildirimi yazılı olarak yapılmalıdır.
4. Deprem nedeniyle zarara uğrayan kiracı, ev sahibine karşı dava açabilir mi?
Kiralanan taşınmazın depreme dayanıklı olmaması ve ilgili mevzuata aykırı olarak yapılmış olması halinde kirayı bilerek veren ev sahibi, kiracının uğradığı zararı tazmin etmek zorundadır.
5. Kiracının deprem nedeniyle hasarlı olan taşınmazda bulunan eşyasının bedeli ne olacak?
Deprem sonrası can güvenliği gibi nedenlerle taşınmaza giriş yasak ise kiracı tahliyeye zorlanamaz. Bu durumda doğal olarak ev sahibi, kiracının malını korumakla yükümlü değildir.
Taşınmaza giriş yasaklanmamakla birlikte kiracının veya yakınlarının tedavi sürecinin devam etmesi, yaşanılan üzüntü gibi nedenlerle deprem bölgesindeki eşyanın alınamaması halinde somut olay çerçevesinde karar verilmesi gerekir.
kaynaklar:
https://turkiye24.net/mecliste-deprem-arastirma-komisyonu-kuruldu/
https://www.trthaber.com/haber/yasam/5-soruda-deprem-bolgesindeki-kiracilarin-haklari-750048.html
